“Từ lúc mới thả nuôi (kích cỡ 2 phân) đến nay đạt trọng lượng 500gr/kg, chưa có ngày nào không có cá chết” - dẫn tôi ra nơi cá chết nổi trắng cả góc ao nuôi, Nguyễn Văn Tưởng (ấp Khánh Lợi, xã Khánh Hòa - Châu Phú - An Giang) trút tâm sự: “Dù lượng cá hao hụt hơn 50% nhưng chưa có dấu hiệu dừng”. Chỉ một loáng, ông Phạm Văn Đức làm nghề thu gom cá chết vớt được một giỏ đầy xác cá nặng đến gần 20kg. Tuy nhiên theo ông Đức như thế là quá ít, vì có hôm lên đến 50-70kg. Không phải do ông Tưởng yếu tay nghề, hay không “biết chuyện”. Sau khi vận dụng kinh nghiệm trên 20 năm gắn bó với nghề kết hợp với sự hỗ trợ của kỹ sư thủy sản địa phương không xong, ông rước cả “thầy” từ các công ty thuốc nổi tiếng về hỗ trợ. Dù đoán đúng bệnh “gan thận mủ”, “phù đầu”… và kê đơn thuốc đặc trị, nhưng chỉ sau vài ngày tạm ngừng, cá lại đua nhau chết. Ông Nguyễn Hữu Nguyên - Chủ nhiệm HTX thủy sản Châu Phú (huyện Châu Phú) - xác nhận: “Cá tra chết liên tục và phổ biến khắp huyện với tỉ lệ cá chết lên đến trên 50%”. Ngoài An Giang, nạn cá tra chết cũng đang “tàn phá” người nuôi ở các tỉnh ĐBSCL. Ông Bửu Huy, một người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra, xác nhận: “Ở Đồng Tháp, nạn cá tra chết khá phổ biến, thậm chí có hộ bị chết hoàn toàn”.

Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản An Giang Lê Chí Bình: “Cá chết hàng loạt cơ bản là do sốc thời tiết. Đêm lạnh, ngày nắng nóng, sự mất cân đối này khiến sức khỏe của cá bị suy giảm, là điều kiện để các loại dịch bệnh tấn công”. Trong đó, có nhiều bệnh do vi khuẩn, virus mà đến nay hiệu quả điều trị vẫn đang là dấu hỏi lớn. Tuy nhiên theo nhiều nhà khoa học, thời tiết chỉ là “giọt nước tràn ly” của sự “quá tải những bất cập” có mặt xuyên suốt quá trình chăn nuôi con cá tra. Tuy đạt những thành tựu nhất định, nhưng thực tế cho thấy, nghề nuôi cá tra ở ĐBSCL đang có khoảng cách với quy trình chăn nuôi khoa học. Th.S Vương Học Vinh - Trưởng bộ môn Thủy sản (ĐH An Giang) - chia sẻ: “Không chỉ có thói quen sử dụng con giống trôi nổi với giá rẻ, khiến sức khỏe cá bị yếu ngay khi bắt đầu thả nuôi. Phần lớn người nuôi còn không bố trí ao lắng, lọc mà trực tiếp xả ra - lấy vào từ nguồn nước mặt trên các kênh, sông và hệ lụy là người này xả thải ra để người kia lấy vào ao mình và ngược lại nên vô tình “rước” mầm bệnh có sẵn trong nguồn nước vào ao nuôi”.